A FALA da LINGUA 6p4v4i

Leitura dunha parte da Gramática de Dª Leandro Carré Alvarellos (1967) na que dá sólidos argumentos para utilizar as terminacións das palavras en -zon (-çom) face ao castelanismo do sufixo en -ción

Progama da Radio "Totum Revolutum", no 2004 no que explica moi ben a denominación tradional dos dias da semana na Galiza por feiras. A nomenclatura dos días da semana débese á asociación de cada un con planetas (que eran deuses pagáns), excepto o domingo “día do Señor” (Domenicus dies) e mais o sábado, que ten orixe xudaica (“día do sabá”, sabbatum). En Portugal e, tradicionalmente na Galiza, triunfou a nomenclatura da igrexa (promovida por S.Martiño de Dumio desde Braga) por feiras (días) colocadas dun xeito ordinal desde o domingo.

Entre o Galego padrón oficial e o Portugués padrón oficial, fálanse formas intermedias lingüísticas difícilmente "etiquetabeis" e que evidencian a íntima unidade do Galego e o Português.

Serie de programas da TVG "Ben Falado" que se adicaron a un maior coñecemendo do Português, proporcionando pequenos consellos para entendelo mellor e evitar equívocos

Sobre as diferenzas fonéticas no Galego-Português falado na Galiza e no Brasil

RESULTAR tén, en galego, un uso máis restrinxido do que en castellano, indicando procedencia ou consecuencia. Non sería correcto dicir, por exemplo, "Resúltame difícil facelo", pois non indica nen procedencia nen consecuencia de

PEDIDO é o acto ou formulario para demandar a entreta ou concesión de algunha cousa. En troca, a SOLICITUDE é unha forma de actuar con dilixencia e coidado (por exemplo: "Atendeume con solicitude", esto é, que me atendeu moi ben, removendo os problemas ou dúbidas que puideran xurxir)

Sobre o adecuado uso de ESCOLLER (decidir entre dúas ou máis opcións) e ELEXIR (designar por votación)...Outro exemplo máis de interferencias do castellano

A influenza do castellano repercute sobre o adecuado uso na utilización de ENSINAR (trasmitir coñecimentos) e MOSTRAR (facer ver)

Debido ás inferferencias co castellano, na fala galega espontánea actual, é moi frecuente usar a palabra LOGO co significado de DESPOIS (ou DEPOIS). Hai que ter en conta que, en galego, a palabra LOGO ou LOGIÑO, acrescenta un matiz de inmediatez que non hai en DESPOIS: "veño LOGO" é que "veño rápido", ou que "veño axiña". En troca, "veño DESPOIS" quer dicir que "veño máis tarde", non rápidamente. Alén deste valor temporal, o LOGO, en galego, tamén tén un valor consecutivo ou causativo ("E logo ?") equivalente a a "Por qué" ou "Entón".

Este audio, en castelán, fai unha breve exposición para amosar as diferenzas fonéticas e morfolóxicas fundamentais entre o galego e máis o português

Sobre o nome e orixe do Bierzo, un territorio históricamente unido a Galiza, e no que aínda se fala galego

O nome dos meses na meirande parte de Europa tén orixe latina, adicados a Deuses ou Emperadores romanos. É curioso saber que antes o ano, cousa que tamén por outra parte é ben lóxica, empezaba en marzo, coa primavera, non en xaneiro

Face as 5 vogais que tén o Castelán, o Galego utiliza 7 vogais, que lle otorga matices diferentes á fala

Os topónimos que levan, de seu, artigo (A Coruña, O Salnés, etc...) deben pronunciarse e tamén escribirse coas contraccións que sexan pertinente, ou sexa, diremos (e escribiremos) que "veño DA Coruña" e non "veño de A Coruña")

Normalmente, en Galego, úsase como pronome de 3ª persoa -LLE. Dun xeito muito máis residual está o uso de -LE, e, moito máis curioso, esparexido por varias zonas da costa, está os que o fan en -ÑE ("falan polo ñe")

Se dividiramos figuradamente a Galiza actual nunha diagonal que a divida pola metade atoparemos que ao norte desta liña dín normalmente ACÓ e ALÓ, mas ao sur só utilizan ACÁ e ALÁ

Os sustantivos rematados en -L, igual que no português, deben facer o plural no galego trocándollo por -IS. Así, por exemplo, os plurais de caracol, animal ou cadril, serían caracoIS, animaIS e cadrÍS, e non caracoles, animales e cadriles...como podería parecer nun principio

De oeste a leste o Galego vai variando este diptongo desde o mOIto da costa ao mUto das montañas orientais, pasando polo mUIto da zona central

No oeste da Galiza dín irmáN, mas no leste vogalízana en irmaO. O galego normativo recomenda a primeiro forma.